Spis treści
Morze Bałtyckie wyróżnia się na tle innych mórz swoim niskim poziomem zasolenia, co czyni je wyjątkowym środowiskiem wodnym. Zasolenie Bałtyku wynosi średnio około 7 promili, co jest znacznie niższą wartością w porównaniu z oceanami, gdzie wynosi ono średnio 35 promili. Dlaczego tak się dzieje? Poniżej znajdziesz szczegółowe wyjaśnienie.
Ograniczony dostęp do wód oceanicznych
Główną przyczyną niskiego zasolenia Bałtyku jest jego położenie geograficzne. Bałtyk to morze śródlądowe, które łączy się z Oceanem Atlantyckim jedynie poprzez wąskie Cieśniny Duńskie. Ta ograniczona wymiana wód morskich powoduje, że napływ silnie zasolonych wód oceanicznych do Bałtyku jest bardzo niewielki i nieregularny.
Efekt? Bałtyk nie może osiągnąć zasolenia charakterystycznego dla otwartych mórz i oceanów.
Duży dopływ wód słodkich
Do Morza Bałtyckiego uchodzi wiele rzek, takich jak Wisła, Niemen, Odra czy Dźwina. W sumie około 250 rzek dostarcza do Bałtyku ogromne ilości wody słodkiej. Ten ciągły napływ skutecznie rozcieńcza wodę morską, obniżając jej zasolenie.
Co więcej, Bałtyk ma stosunkowo małą powierzchnię w stosunku do ilości wody słodkiej, którą otrzymuje, co jeszcze bardziej potęguje jego małe zasolenie.
Niewielkie parowanie
W porównaniu do mórz tropikalnych czy subtropikalnych, Bałtyk doświadcza stosunkowo niewielkiego parowania. Wynika to z chłodnego klimatu panującego w regionie. W ciepłych wodach parowanie powoduje wzrost zasolenia, ponieważ woda odparowuje, pozostawiając sól. W Bałtyku ten proces jest ograniczony, co sprzyja utrzymywaniu niskiego poziomu soli w wodzie.
Wpływ opadów atmosferycznych
W regionie Bałtyku występują stosunkowo obfite opady atmosferyczne, które dostarczają dodatkowej wody słodkiej do morza. Równowaga między opadami a parowaniem w Bałtyku jest specyficzna – opady przewyższają parowanie, co dodatkowo obniża zasolenie.
Mała głębokość i ograniczony basen
Bałtyk jest jednym z najpłytszych mórz na świecie – jego średnia głębokość wynosi około 52 metry, podczas gdy w oceanach są to tysiące metrów. Płytkość Bałtyku oraz jego ograniczony zasięg sprawiają, że procesy mieszania wód słonych i słodkich są mniej efektywne, co utrudnia zwiększenie zasolenia.
Klimat wpływa na zasolenie
Bałtyk znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego chłodnego, co wpływa na jego zasolenie na kilka sposobów:
- Zamarzanie wód w zimie prowadzi do dalszego ograniczenia wymiany wody z oceanem.
- Wiosenne roztopy dostarczają ogromne ilości wód słodkich z rzek.
Zróżnicowane zasolenie w różnych częściach Bałtyku
Zasolenie Bałtyku nie jest jednorodne. W jego różnych rejonach wartości te się różnią:
- W Cieśninach Duńskich zasolenie wynosi około 15-20 promili, co zbliża je do standardów oceanicznych.
- W północnych częściach, takich jak Zatoka Botnicka, zasolenie spada do zaledwie 2-3 promili, przypominając bardziej jeziora słodkowodne.
Wpływ na życie morskie
Niskie zasolenie Bałtyku wpływa na różnorodność biologiczną. Jest on środowiskiem przejściowym, gdzie żyją zarówno gatunki słodkowodne, jak i morskie. Jednak wiele organizmów morskich nie jest w stanie przystosować się do tak niskiego zasolenia, co ogranicza liczbę gatunków w porównaniu z innymi morzami.