Spis treści
Foki to jedne z najbardziej charakterystycznych i fascynujących mieszkańców Morza Bałtyckiego. Ich obecność na wybrzeżu Bałtyku jest dowodem zdrowia ekosystemu, choć przez wieki populacje tych ssaków zmniejszały się z powodu polowań, zanieczyszczeń i zmian klimatycznych. Obecnie są objęte ścisłą ochroną, a ich liczebność powoli się odbudowuje. Gdzie można spotkać bałtyckie foki i jak je obserwować?
Jakie gatunki fok żyją w Bałtyku?
W Bałtyku występują trzy gatunki fok:
- Foka szara (Halichoerus grypus)
To najliczniejszy gatunek w Bałtyku. Dorosłe samce osiągają długość do 3 metrów i wagę ponad 300 kilogramów. Charakterystyczne są ich wydłużone pyski. - Foka pospolita (Phoca vitulina)
Znacznie mniejsza od foki szarej, z okrągłą głową. Jej populacja w Bałtyku jest znacznie mniejsza. - Foka obrączkowana (Pusa hispida)
Rzadko spotykana, występuje głównie w północnych rejonach Bałtyku, takich jak Zatoka Botnicka.
Gdzie można spotkać foki nad Bałtykiem?
- Hel i okolice
Półwysep Helski to jedno z najlepszych miejsc w Polsce do obserwacji fok. Foki można spotkać w naturze na piaszczystych mieliznach, a także odwiedzić Fokarium Stacji Morskiej w Helu, gdzie prowadzone są programy ochrony tych ssaków. - Słowiński Park Narodowy
Rejon w pobliżu Łeby i Słowińskiego Parku Narodowego jest jednym z miejsc, gdzie foki szare bywają widziane. Spokojne plaże i wydmy przyciągają te zwierzęta, które wychodzą na brzeg, by odpocząć. - Wyspa Wolin i Międzyzdroje
W okolicach Wolina i Międzyzdrojów, zwłaszcza na spokojnych plażach, również można zobaczyć foki. Obszary te sprzyjają odpoczynkowi tych ssaków, zwłaszcza w okresach, gdy poszukują miejsc do żerowania. - Zatoka Gdańska
W Zatoce Gdańskiej odnotowuje się coraz częstsze wizyty fok. Szczególnie w okolicach Wyspy Sobieszewskiej można spotkać te zwierzęta podczas spokojnych dni. - Zatoka Botnicka (Finlandia i Szwecja)
W północnych rejonach Bałtyku, takich jak Zatoka Botnicka, foki obrączkowane są bardziej liczne i łatwiejsze do zaobserwowania.
Kiedy najlepiej obserwować foki?
Foki są najbardziej aktywne na brzegu w określonych porach roku:
- Zima i wczesna wiosna: W tym okresie foki często wychodzą na plaże, by odpocząć lub wygrzewać się na lodzie. W północnych częściach Bałtyku foka obrączkowana rodzi młode na lodzie.
- Lato: Foki mogą być widziane na piaszczystych mieliznach i spokojnych plażach. Wybierają miejsca oddalone od ludzi.
Najlepszą porą dnia do ich obserwacji jest wczesny ranek lub późne popołudnie, gdy plaże są mniej uczęszczane.
Jak obserwować foki?
- Zachowaj dystans: Foki są dzikimi zwierzętami, które łatwo się stresują w obecności ludzi. Obserwuj je z odległości co najmniej 50-100 metrów.
- Użyj lornetki: Pozwoli Ci podziwiać foki bez zbliżania się do nich i zakłócania ich spokoju.
- Nie karm fok: Dzika przyroda powinna pozostać samowystarczalna. Karmienie fok może zaburzyć ich naturalne zachowania.
- Zachowaj ciszę: Głośne dźwięki mogą wystraszyć foki i zmusić je do ucieczki do wody.
Dlaczego ochrona fok jest ważna?
Foki pełnią kluczową rolę w ekosystemie Bałtyku, regulując populacje ryb i przyczyniając się do zachowania równowagi biologicznej. Niestety, ich populacje w przeszłości były drastycznie zmniejszane przez polowania, zanieczyszczenia i degradację środowiska.
Obecnie dzięki ochronie prawnej i inicjatywom, takim jak Fokarium w Helu, liczba fok w Bałtyku powoli rośnie. Jednak nadal są one narażone na zagrożenia, takie jak zanieczyszczenia plastikiem, zaplątywanie się w sieci rybackie czy zmiany klimatyczne.
